Navigacija

MRR/I-O-04 - Socio-geografska istraživanja u ruralnim područjima

Specifikacija predmeta
Tip studija Akademske studije drugog ciklusa
Studijski program Agrarna ekonomija i ruralni razvoj
Naziv Socio-geografska istraživanja u ruralnim područjima
Akronim Status predmeta Semestar Fond časova Broj ESPB
MRR/I-O-04 obavezan 1 3P + 2V 6.0
Nastavnici
Nastavnik (predavač)
Nastavnik/saradnik (vežbe)
Uslovljnost drugim predmetima Oblik uslovljenosti
Nema uslova. -
Ciljevi izučavanja predmeta
Usvajanje znanja o sociogeografskim karakteristikama ruralnog prostora s naglaskom na Republiku Srpsku (prostorni razmještaj i strukturalne odlike stanovništva, naseobinski sistem, tipološke odlike domaćinstva, veličina posjeda, vlasnički odnosi, fizička i društvena infrastruktura, razvojni procesi, indikatori stepena razvijenosti). Usvajanje metodologije i tehnika istraživanja sociogeografskih pokazatelja ruralnog prostora u funkciji planiranja razvoja. Uočavanje razvojnih mogućnosti i ograničenja. Pronalaženje adekvatnih mjera revitalizacije i efikasnije prostorno-funkcionalne organizacije ruralnih područja.
Ishodi učenja (stečena znanja)
Usvajanje kompleksnih znanja o sociogeografskim karakteristikama ruralnog prostora s naglaskom na Republiku Srpsku. Usvajanje i korištenje naučne terminologije iz oblasti socijalne geografije. Ovladavanje metodama i tehnikama obrade demografskih, socioekonomskih i sociogeografskih pokazatelja, sistemskom geografskom analizom, tabelarnim, grafičko-ilustrativnim i kartografskim prikazivanjem rezultata. Razvijanje sposobnosti za samostalan analitički i kritički pristup istraživanju. Ovladavanje stručnom materijom, metodama i tehnikama, primjene geografskih znanja i vještina u funkciji planiranja održivog razvoja ruralnog prostora. Izdvajanje prosperitetnih i problemskih ruralnih područja na osnovu sociogeografskih indikatora. Definisanje adekvatnih mjera prostornog razvoja ruralnih područja.
Sadržaj predmeta
1. Pojam ruralnog sociogeografskog prostora. 2. Socijalno-geografske koncepcije ruralnog razvoja, pristupi izučavanju, metodologija. 3. Integrišući faktori sociogeogeografskog razvoja ruralnog prostora. 4. Sociogeografski prostorni sistem – osnovne životne funkcije u ruralnom prostoru. 5. Uticaj savremenih društveno-geografskih procesa na transformaciju i diferencijaciju ruralnog prostora i formiranje društvenih grupa. 6. Agrosocijalni sistemi i strukture. 7. Agrarni prostor u zemljama tranzicije društvenog sistema. 8. Demografske i naseobinske karakteristike ruralnog prostora u valorizaciji i planiranju održivog ruralnog razvoja. 9. Geoprostorne posljedice prostornog kretanja i socioekonomskog prestruktuiranja stanovništva. 10. Socioekonomska i kulturna interakcija ruralnih i urbanih područja. 11. Savremena sociogeografska kretanja u okruženju i Evropi u kontekstu ruralnog razvoja. 12. Savremena prostorno-funkcionalna organizacija ruralnih područja razvijenih zemalja. 13. Ruralni prostor Bosne i Hercegovine (Republike Srpske) – karakteristike sociogeografskog razvoja i prostorno-funkcionalne organizacije. 14. Karakteristike agrosocijalnog sistema u Bosni i Hercegovini i Republici Srpskoj. 15. Sociogeografske karakteristike ruralnog prostora Republike Srpske u funkciji kompleksne valorizacije i razvoja ruralnog prostora, revitalizacija i održivost problemskih područja.
Metode izvođenja nastave
Izlaganje, diskusija, statističke, grafičko-ilustrativne i kartografske metode, terenski rad, analitička obrada podataka, prezentacija i analiza rezultata istraživanja.
Literatura
  1. Mandić, M. (2019). Geografski aspekti ruralnog razvoja. Geografsko društvo Republike Srpske. Posebna izdanja knj. 44. Banja Luka. (1-205).
  2. Mandić, M., Živković, M. (2014). Problematic areas of the Republic of Srpska within the context of demographic changes. U knjizi: Zbornik Matice Srpske za društvene nauke 148. Human and Regional Development. Matica Srpska. Novi Sad. (767-776).
  3. Stepić, M., Jaćimović, B. (2006). Osnovi agrarne geografije. Jantar grupa. Zemun.
  4. Mišković, M. (2009). Prilog poznavanju razvoja istraživanja ruralnih prostora u Bosni i Hercegovini. Zbornik radova prvog međunarodnog znanstvenog simpozija Transformacija ruralnih područja JI Europe u uvjetima tranzicije i integrisanja u Europsku Uniju. Kupres. (1-20).
  5. Bogdanov, N. (2007). Mala ruralna domaćinstva u Srbiji i ruralna nepoljoprivredna ekonomija. Republika Srbija. Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede. UNDP. Beograd.
Oblici provere znanja i ocenjivanje
Pohađanje nastave – 5 bodova; Test – 20 bodova; Seminarski rad (prezentacija) – 15 bodova; Usmeni ispit – 60 bodova.
Posebna naznaka
Odbranjen seminarski rad je preduslov pristupu usmenom ispitu.