1C13POS769 - Ruralno planiranje

Specifikacija predmeta
Tip studija	Akademske studije prvog ciklusa
Studijski program	Prostorno planiranje
Naziv	Ruralno planiranje
Akronim	Status predmeta	Semestar	Fond časova	Broj ESPB
1C13POS769	obavezan	7	2P + 2V	4.0
Nastavnici
Nastavnik (predavač)	prof. dr Mira Mandić
Nastavnik/saradnik (vežbe)	mr Marko Ivanišević
Uslovljnost drugim predmetima				Oblik uslovljenosti
Položeni ispiti iz predmeta Ruralni razvoj i Ruralna geografija.				Položeni ispiti.
Ciljevi izučavanja predmeta
Predmet predstavlja uvod u oblast ruralnog planiranja kroz sistemski pristup ruralnom prostoru čiju osnovu studenti su već usvojili u programima predmeta Ruralni razvoj i Ruralna geografija. Definisanje razvojnih mogućnosti i ograničenja ruralnog prostora sa aspekta ruralnog planiranja i osnovne planerske metodologije koje se teoretski i praktično razrađuju, sa fokusom na nivo ruralnih teritorija i nivo ruralnih naselja. Predmet je orjentisan na ulogu prostornih planera u procesu ruralnog planiranja, sa kritičkim osvrtom na aktuelnu zakonsku regulativu i planersku praksu u Republici Srpskoj.
Ishodi učenja (stečena znanja)
Studenti se osposobljavaju za poslove iz ruralnog planiranja u planerskim biroima i jedinicama lokalnih samouprava. Stečena znanja omogućuju kompleksnu analizu razvojnih mogućnosti i ograničenja ruralnog prostora, ovladavanje metodologijom istraživanja ruralnog prostora i planiranja kroz različite prostorne nivoe za potrebe strateškog i sprovedbenog ruralnog planiranja i razumijevanju uloge prostornog planera u multidisciplinarnim planerskim timovima. Studenti ovladavaju sposobnostima kritičkog razmišljanja o stanju u oblasti ruralnog razvoja u Republici Srpskoj i BiH, aktuelnim problemima i potrebama, vršenja geoprostornih analiza i prikazivanja rezultata te iznalaženja sistemskih rješenja na polju ruralnog planiranja.
Sadržaj predmeta
1. Uvod u predmet i područje istraživanja; Izdvajanje ruralnog prostora; Ruralno planiranje u sistemu prostornog razvoja. 2. Istorijski osvrt na razvoj ruralnih teritorija u Republici Srpskoj/BiH; Formiranje mreže naselja i seoskih atara. 3. Struktura i tipologija atara; Zemljišne operacije (komasacija, arondacija, eksproprijacija). 4. Elementi za proces planiranja ruralnih prostora: prirodno-geografski uslovi prostora. 5. Elementi za prostorno-funkcionalnu organizaciju ruralnih prostora: fizička i društvena infrastruktura. 6. Ruralno planiranje u prostornim planovima u Republici Srpskoj i zakonska regulativa. 7. Metodologija ruralnog planiranja – regionalni i lokalni nivo. 8. Stanovništvo: prostorni razmještaj i strukturalne karakteristike u procesu ruralnog planiranja. 9. Seoska naselja: Elementi naselja; Tipologija naselja u funkciji planiranja; Savremeni razvojni procesi i transformacija seoskih naselja. 10. Karakteristike seoskih domaćinstava i posjeda. 11. Opšta pravila uređenja i regulacije u ruralnim naseljima. 12. Valorizacija i zaštita prirodnih i kulturnih dobara. 13. Kompleksna valorizacija ruralnih područja i diverzifikacija ruralne privrede. 14. Upravljanje ruralnim razvojem. 15. Ruralni razvoj Republike Srpske – stanje i potencijalni scenariji.
Metode izvođenja nastave
Predavanja, vježbe, konsultacije i terenski rad.
Literatura
Simonović, Đ., Ribar, M. (1993). Uređenje seoskih teritorija i naselja. Inženjering i projektovanje, Beograd. Tošić, B. (2011). Osnove ruralnog planiranja. Univerzitet u Beogradu, Geografski fakultet, Beograd. Mandić, M. (2019). Geografski aspekti ruralnog razvoja. Geografsko društvo Republike Srpske, Banja Luka. Tošković, D. (2016). Urban and Rural Environment and Urbanization developing Countries. IAUS, Belgrade. Kojić, B. (1958). Seoska arhitektura i rurizam. Univerzitet u Beogradu, Beograd.
Oblici provere znanja i ocenjivanje
Pohađanje nastave i aktivnost na nastavi – 5 bodova; Seminarski rad – 20 bodova; Kolokvijum – 15 bodova; Završni ispit – 60 bodova.
Posebna naznaka
-